وسایل ارتودنسی متحرک از  صفحه ای پلاستیکی تشکیل شده اند که سیم های ارتودنسی از کناره های آن بیرون زده است. این سیم ها به دندان می چسبد تا بریس را سرجایش محکم نگه دارد. ارتودنسی متحرک کاربر های محدودی دارد و اغلب به حرکت دادن یک دندان و یا گسترش فضای کام (سقف دهان) محدود می شود به دلیل اینکه بریس های متحرک از دقت پایینی برخوردارند، برای دندان هایی با جابه جایی های پیچیده مناسب نمی باشند. در این نوشتار از وب سایت دکتر کامیار خضری بهترین متخصص ارتودنسی در کرج قصد داریم به صفر تا صد ارتودنسی متحرک بپردازیم؛ با ما همراه باشید.

نحوه کار ارتودنسی متحرک چگونه است؟

ارتودنسی های متحرک باید همیشه در دهان قرار داشته باشند و تنها برای انجام ورزش و تمیز کردن، از دهان خارج شوند و در غیر این صورت تاثیر چندانی ندارند. در ابتدا پس از نصب بریس های متحرک احساس عجیبی پیدا می کنید و این به علت آن است که مقداری از فضای دهان توسط صفحه ی پلاستیکی اشغال شده است اما جای نگرانی نیست زیرا خیلی زود به آنها عادت خواهید کرد. همچنین با قراردادن بریس ها، دهان شما بیش از همیشه بزاق تولید می کند زیرا مغز انسان بریس ها را غذا تلقی کرده و دستور ترشح بزاق را صادر می کند که این حالت ۱ الی۲ روز ادامه دارد. باید به طور مداوم برای تنظیم و چِک شدن بریس ها به پزشک خود مراجعه کنید. در صورتی که در ناحیه ی زبان، لثه یا لب احساس سوزش یا ناراحتی کردید پزشکتان می تواند با تنظیم مجدد بریس ها حس راحتی بیشتری به شما دهد.

بریس های متحرک ممکن است از صفحه ای اکلیریک با بند های استیل رنگ ثابت و یا سیستم هایی مانند ارتودنسی نامرئی یا ارتودنسی شفاف (که صفحاتی بی رنگ هستند) تشکیل شده باشند.

در صورتی که دندانتان تنها کمی به جا به جایی نیاز داشته باشد این بریس ها می توانند آن  را  طی ۳ الی ۶ ماه اصلاح کنند اما در صورتی که از مشکلات جدی تر مانند عقب بودن فک پایین یا جلو بودن فک بالا و فواصل زیاد دندانی رنج می برید، دوره ی درمان ممکن است چندین سال طول بکشد. هدف از انجام این نوع  ارتودنسی، حرکت دندان به جایگاه اصلی خود و گسترش استخوان فک برای حمایت از دندان هاست. این فرآیند بسیار کند صورت می گیرد و علت آن جلوگیری از لق شدن احتمالی دندان و ثبات و ماندگاری این بهبود می باشد. بریس ها برای اثرگذاری بیشتر و بهتر باید هر ۴ الی ۶ هفته یکبار، محکم شوند.

طول مدت درمان با بریس های متحرک چقدر است؟

به طور کلی طول دوره ی درمان با بریس های متحرک از بریس های ثابت کمتر است. در برخی موارد بریس های ثابت و متحرک به صورت پیوسته برای بیمار به کار می روند. زمان تخمینی استفاده ی هر شخص از بریس ها در همان جلسه ی اول توسط پزشک به وی اطلاع داده می شود.

پس از برداشتن بریس های ثابت لازم است برای مدتی از ریتینر های شفاف و پلاستیکی استفاده کنید تا دندان هایتان را سر جای خود نگه دارد. در ابتدا باید از ریتینر ها در تمام طول روز استفاده کنید تا دندان هایتان سر جای جدید ثابت شوند.

انواع بریس های متحرک

• ریتینر(هاولی): زمانی که بریس های ثابت برداشته شوند، دندان می تواند به سرعت به جایگاه قبلی بازگردد (بازگشت به حالت نخست). پس از برداشتن بریس های ثابت، دندان باید سر جای جدید خود ثابت شود و لثه و فک نیز محکم نگه داشته شوند و این تنها با استفاده از ریتینرها میسر می شود.

با بالا رفتن سن، استخوان فکِ انسان ها ( کودک و بزرگسال) رشد می کند و دندان ها کج تر از قبل می شوند که این جزوی از روند رشد و تکامل انسان است. همچنین ممکن است این اتفاق در طی ارتودنسی  بیافتد که همین مسئله، لزوم استفاده از ریتینر را ثابت می کند. پس از استفاده ی یک ساله از ریتینر ها، کم کم امکان بازگشت به حالت اول کاهش می یابد ولی پزشکان توصیه می کنند که  پس از این دوره هم  به منظور مراقبت و نگه داری از دندان های ارتودنسی شده، لازم است گاهی از این ریتینر ها استفاد شود.

• الاینر های شفاف و متحرک:

ارتودنسی نامرئی نوعی از الاینر های شفاف است که می توان به جای بریس های فلزی یا دیمون (خود تنظیم) از آن استفاده کرد. ارتودنسی نامرئی از الاینر های شفاف و پلاستیکی تشکیل شده است که برای هر فرد به صورت جداگانه ساخته می شود که شباهت بسیاری با محافظ (گارد) های دهان دارند. این ارتودنسی ها متحرک بوده و می توان آنها را در هنگام غذا خوردن و  برای تمیز کردنشان از دهان خارج کرد. آنها باید هر دو هفته یکبار تعویض شوند. هر الاینر جدید می تواند تنظیم شدن دندان ها را یک قدم به جلو ببرد.

الاینر های شفاف نیز می توانند پس از تکمیل شدن روند ارتودنسی به عنوان ریتینر مورد استفاده قرار بگیرد. این الاینر ها به نگهداری دندان ها پس از ارتودنسی کمک می کنند و تا زمانی که دندان ها ثابت شده و بی حرکت بمانند، مورد استفاده قرار می گیرند.

مزایای ارتودنسی متحرک

• نظافت ارتودنسی به دلیل قابلیت تحرک و برداشته شدن آن آسان تر است.
• آنها قادرند به دلیل پوشش دادن کام، در جهت عمودی و افقی فشار بیشتری وارد کنند.
• قادرند عقب یا جلو بودن فک را در کودکان در حال رشد اصلاح کنند.
• می تواند فشار را بین دندان ها پخش کند.

معایب ارتودنسی  متحرک

• ارتودنسی ممکن است بیافتد.
• به جز لغزش در دهان، امکان حرکات دیگر این ارتودنسی وجود ندارد.
• در صحبت کردن فرد تاثیر می گذارند.
• ساختن این ارتودنسی ها باید توسط کارشناس مربوطه انجام شود.
• کشش ماهیچه های دهان دشوار است.
• آنها برای درمان کجی چند دندان مناسب نیستند.
• تحمل ارتودنسی متحرک روی دندان های پایین دشوار است.

نگهداری از ارتودنسی متحرک

• باید از چگونگی برداشتن و گذاشتن صحیح این بریس ها اطمینان حاصل کنید.
• بریس ها باید به نحوی که پزشک توصیه کرده تنظیم شوند تا از پیشرفت درمان خود مطمئن شوید.
• احساس درد و آزردگی در روز های اولیه کاملا طبیعی بوده و ممکن است ثابت شدن و عادت کردن به آنها تا چندین هفته طول بکشد.
• بریس ها باید طبق گفته پزشک همیشه در دهان باشند و تنها برای تمیز کردن و یا شرکت در ورزش های گروهی از دهان خارج شوند. بریس های متحرک باید به محض خارج شدن از دهان درون جعبه ی مخصوص خود قرار بگیرند تا گم نشده و آسیب نبینند.
• بریس ها باید حداقل دو بار در روز تمیز شوند و می توان با استفاده از مسواکی نرم و خمیر دندان مناسب تمام جرم ها را از بین برد.( در هنگام تمیز کردن بریس ها، سینک را با آب سرد پر کنید تا درصورتی که از دستتان افتاد آسیبی نبیند). همچنین می توانید برای ضد عفونی کردن آنها، هر دو روز یکبار از قرص های تمیزکننده ی ارتودنسی استفاد کنید.
• پس از جویدن این قرص ها، دندان ها باید بار دیگر مسواک شوند تا همه ی جرم ها و تجمعات پلاک دهان از بین برود و سپس دهان شویه انجام شود.
• از خوردن برخی از غذاها خودداری کنید: مثلا از جویدن آدامس و خوردن غذاهای چسبنده، سخت و بسیار شیرین بپرهیزید زیرا این غذاها می تواند باعث آسیب و چسبیدن به بریس ها شوند و فرآیند تخریب را آغاز کنند.
• از خوردن نوشیدنی های گازدار و اسیدی مانند نوشابه ها و آبمیوه ها بپرهیزید. خوردن این نوشیدنی ها می تواند باعث از دست رفتن همیشگی مینای دندان شوند. آب بهترین گزینه می باشد.
• از بازی کردن و عقب جلو دادن بریس ها خودداری کرده زیرا باعث لق شدن بریس ها می شود و به مرور زمان و با طولانی شدن طول درمان ممکن است شکسته شوند.

سوالات متداول ارتودنسی متحرک